Celadet Alî Bedîrxan

Me zanî ko xweseriya me, di zimanê me de ye û em bi tenê bi hînbûna xwendin û nivîsandina zimanê xwe û parastina wî, di civata miletan de, wek miletekî xweser dikarin bijîn û payedar bin.
Celadet Alî Bedîrxan (1893-1951)

2022/08/22

Tûrikê zerikê

 

   

     Çar perdeyên embriyoyî heye; tûrikê zerikê , perdeya serav (bi înglîzî: amnion), perdeya koriyon (bi înglîzî: chorion) û perdeya elentoyîs (bi înglîzî: allantois). Perdeyên embriyoyî di hefteya duyem a perisînê de, piştî çeqînê peyda dibin û di qonaxa embriyoyî û qonaxa korpeleyî de perisîna perdeyan didome

    Perdeya zerikê ji çîna hîpoblast çêdibe û bi şêweyî tûrik e, loma wekî tûrikê zerikê (bi înglîzî: yolk sac) tê navkirin. Ji perdeyên embriyoyê, pêşîn tûrikê zerikê, paşê perdeyên din tê çêkirin.
    Tûrikê zerikê xişok, balînde û hin memikdaran ji bo xwedikirina embriyoyê zerik embar dike. Wekî mînak zerika hêka mirîşkê di nav tûrikê zerikê de cîh digire. Geşebûn û peresîna embriyo û korpeleya mirov di malzaroka dayikê de çêdibe. Xurek û madeyên pêwîst ji xwîna dayikê tê dabînkirin,loma di tûrikê zerikê embriyoya mirov de zerik nayê embar kirin.
    Tûrikê zerikê ji xaneyên trofoblast xurek dimijînin û dişînin bo embriyoyê. Hefteya çaremîn a peresînê de embriyo ji aliyê plasentayê ve tê xwedîkirin, qebareya tûrikê zerikê ji wê gavê şûnve kêm dibe. Bi peresîna embriyoyên mirov de, tûrikê zerikê dibe beşek ji coga herisê.
    Bo embriyoya mirov, erkê bingehîn ê tûrikê zerikê, berhemkirina xaneyên xwînê ye. Xaneyên xwînê yên pêşîn di tûrikê zerikê de tên çêkirin. Herwisa xaneyên pêşeng ên hêkexane û spermê jî di tûrikê zerikê de tên çêkirin.

* Ev xebat li ser wîkîpediyaya kurdî jî hat zêdekirin.





No comments:

Post a Comment